OP MIJN PLEK JEFFREY SPALBURG
Comedian Jeffrey Spalburg wist niet dat ‘trut’ een scheldwoord was. Nu wel
Jeffrey Spalburg beschouwt het Bijlmer Parktheater als zijn tweede huiskamer. Hij organiseert er al zestien jaar een comedyprogramma. ‘De mensen die hier komen, zijn open en sociaal.’
7 juli 2022
Wie? Jeffrey Spalburg (52).
Waar? Het Bijlmer Parktheater in Amsterdam-Zuidoost.
Wat doet hij? Hij is comedian, schrijver en regisseur. Na de zomer verschijnt zijn boek Ik ben jullie meester over vaderschap in drie generaties Spalburg.
Eerst maar even over die trui. Hij was nog geen vijf minuten binnen in het Stedelijk Museum in Amsterdam, afgelopen april, om de tentoonstelling van Remy Jungerman te zien, of een suppoost vroeg ‘of hij even mee wilde komen’. Was er iemand dood? ‘Sorry dat ik dit moet vragen, maar wat is de bedoeling van uw trui?’, zei de suppoost. Eh… me warm houden? Maar hij was serieus. Er was een klacht gekomen van een mevrouw, over de tekst: Trut. Dus of hij even wilde uitleggen waarom dat op zijn trui stond? Spalburg was verbijsterd. ‘Omdat het een merk is, het is gemaakt tegen vertrutting in de samenleving.’
Net toen Spalburg bedacht hoe ironisch het was, zei de man: ‘Oké, dankjewel’, en liet hij hem gaan. ‘Ik liep nog een paar meter verder en dacht toen: wat is hier gebeurd? Ik wil hier helemaal niet meer zijn. Ik kwam hier voor kunst en het voelde alsof ik uit de rij was gepikt. Ik bedoel, dit is het museum van de vrije creatieve expressie. Dat is het grootste what the fuck-gevoel dat ik eraan over heb gehouden. Ik snap die vrouw ook niet, dat je hiervoor je schouders niet ophaalt, het gáát niet over haar. En ze had het ook tegen mij kunnen zeggen, dan had ik gezegd: het is een merk, wil je er ook een?’
Spalburg diende een klacht in bij het museum en kreeg twee brieven. Het hoofd Informatiecentrum bood welgemeende excuses aan en wilde details weten zodat hij kon achterhalen welke suppoost het was geweest. ‘Maar die suppoost was heel vriendelijk en voerde gewoon zijn werk uit, dus die heb ik niet gegeven.’
Van de persvoorlichter kwam een bericht met de strekking: het spijt me dat je dit zo hebt beleefd, en of hij koffie wilde komen drinken. ‘Maar dat hoeft niet, ik heb wel geantwoord hoe ik het heb ervaren.’ Hij legde zich neer bij deze reacties van het museum. Maar het is jammer, want ironie is een ontzettend sterk stijlmiddel, vindt Spalburg, het hoort bij zijn werk: ‘Maar kan ironie op een T-shirt met mijn hoofd erboven? Goeie vraag, blijkbaar niet voor die bezoekster.’
Hier in het Bijlmer Parktheater legt Spalburg uit hoe fijn het is om een plek te hebben waar je je vrij voelt en thuis. ‘Ik kom uit Hengelo, maar heb ook in Amsterdam-Zuidoost gewoond en kwam hier al eerder omdat mijn broers en zus hier ook woonden. Het gevoel in dit theater is familieachtig, heel anders dan in andere theaters, je merkt het ook aan het personeel dat altijd naar de voorstellingen komt kijken. Het is niet formeel of hiërarchisch, je voelt de betrokkenheid.’
De foyer
‘Het Bijlmer Parktheater is mijn tweede huiskamer. Ik organiseer hier al zestien jaar Fatu, een comedymiddag met collega-comedians waar ook een talentontwikkelingsprogramma bij zit. Sommige jongeren zijn professional geworden en dat vind ik erg leuk. Fatu betekent grap in het Surinaams, maar ook het hebben van een goede tijd. De mensen die hier komen zijn open en sociaal, het is heel fijn comedypubliek.’
Trut
‘Ik wist niet eens dat trut een scheldwoord was, behalve in de zandbak. Nou, dat bleek, toen ik er in het Stedelijk Museum op aangesproken werd. Je hebt in Amsterdam toch ook café De Trut? Het T-shirt is een knipoog, als verzet tegen vertrutting in de samenleving.’
Bij de arcadekast
‘Deze arcadekast heet Shade en is gemaakt door kunstenaar Brian Elstak. Hij eert er alle verhalenvertellers mee die hem inspireren. Onderaan staat een afbeelding uit de voorstelling Offside van theatergroep Made in da Shade uit 2000 waarin ik speelde.
Oranje stoelen
‘Ik had nog nooit oranje stoelen gezien in een theater in Nederland. Meestal zijn de stoelen rood. Het geeft een thuisgevoel als ik ze zie wanneer ik binnenkom. Tijdens de voorstelling hoor ik ze natuurlijk niet te zien, anders is het niet uitverkocht. Ze horen bij hier en hebben wel iets koninklijks.’
T-Shirt
‘Dit shirt heb ik gekregen van de broer van zwemmer Ranomi Kromowidjojo. Het was net voor North Sea Jazz, waar ik presenteerde en het aantrok. Bigi Poku is Afro-Surinaamse dansmuziek met veel percussie en blazers, de ritmen komen uit de kawina, religieuze muziek die oorspronkelijk uit Afrika komt. In Hengelo heb ik het meegekregen van mijn vader, die verder vooral klassieke muziek luisterde. Later ben ik zelf muziek gaan maken en werd het onderdeel van wie ik ben.’
Schoenen
‘Ook gekregen, dat is toevallig hoor. Ze zijn van het Rotterdamse schoenenmerk Mascolori; Hugo de Jonge draagt ze ook. Ik speelde Cab Calloway in een jazzvoorstelling en toen zei saxofonist Rolf Delfos: ‘Je hebt andere schoenen nodig, kom maar mee’. Ik kreeg leren jazzschoenen en deze erbij. Die pasten wel bij stand-upcomedy, vond de verkoper. Ze zijn bij me gaan passen, maar het zijn geen lucky shoes hoor, dan moet je ze altijd aan en ik wil wel een beetje variëren.’
