Na tien jaar onderzoek en drie jaar dagelijks schrijven is het eindelijk zover: Op 23 juni ligt Jeffrey’s eerste roman ‘Ik ben jullie meester’ in de winkel. Daarin volgt Jeffrey het spoor van zijn zwijgzame vader vanuit Paramaribo naar Hengelo.
Als het achtjarige zoontje van Jeffrey Spalburg rot op naar je eigen land naar zijn kop geslingerd krijgt, komt Jeffrey tot de wrange conclusie: ons bestaan wordt hier nog altijd in twijfel getrokken. Al drie generaties lang. Het dwingt hem om terug te gaan naar het verhaal waar alles begon: het verhaal van zijn mysterieuze vader James, die vanuit Suriname naar Nederland kwam om leraar te worden.
James Spalburg wordt op achtjarige leeftijd de man in het huis: zijn vader is afwezig, zijn oudere broer overlijdt. James verkoopt zes dagen per week eieren op de markt, timmert speelgoed voor zijn jonge broertje en zusje en doet het ook nog eens goed op school. Als hij zestien is, komt hij al voor de klas te staan. Enkele jaren later besluit zijn moeder dat de getalenteerde docent wiskunde naar Nederland moet.
In 1950 komt hij na achttien dagen varen aan in Amsterdam en vindt een baan in Badhoevedorp — de allereerste zwarte docent van het dorp. Uiteindelijk komt hij terecht in Hengelo, waar mensen van kleur nog zeldzamer zijn en zoon Jeffrey wordt geboren.
‘Ik ben jullie meester’ is een autobiografische generatieroman die zich over bijna honderd jaar uitstrekt.
Deze zomer laat Jeffrey weer van zich horen en is hij terug met zijn nieuwe nummer ‘Baas’! Het nummer speelt in op de ‘problemen’ binnen relaties en de verschillen tussen mannen en vrouwen. Ontzettend herkenbaar! Jeffrey voelt zich de man, maar als hij weer thuis is dan is de vrouw toch echt de baas en voelt Jeffrey zich weer een klein ventje.
Made In Hengelo De muziekvideo is geschoten door AlienTrick en bevat verschillende, unieke technieken. Met behulp van motion graphics zijn er op ludieke wijze verrassende elementen aan de muziekvideo toegevoegd. Het gebruik van animatie in ‘reallife’ is iets wat je niet vaak terugziet in hedendaagse muziekvideo’s. Daarnaast is er gebruik gemaakt van additioneel audiodesign (geluidseffecten), cartoon shading en grading (kleurcorrectie). De productie voor de video werd in samenwerking met JBL, Brok en Erik Journée uitgevoerd.
Net als bij AlienTrick liggen Jeffreys roots in Hengelo, wat zorgde voor veel raakvlakken en een perfecte match!
In het WIT Wonen magazine van deze maand geef ik een kijkje in mijn boekenkast.
“Taal Is Mijn Instrument”
Als kind kon hij nog geen minuut z’n mond houden. als je alle guldens optelt die zijn ouders hem vroeger beloofden in ruil voor een beetje stilte, was hij nu miljonair geweest. Maar het heeft hem wel gebracht waar hij nu is, taal is zijn instrument.
“Ik ben opgegroeid in een huis vol boeken”, vertelt Jeffrey. “Bij ons thuis waren boeken altijd binnen handbereik. Mijn vader was een groot liefhebber. Zijn belangstelling was heel breed: historische romans, literatuur, maar ook kookboeken en boeken over Suriname hadden zijn belangstelling. Onze roots liggen daar. Als ik een vraag over Suriname had, liep mijn vader de zoldertrap op om terug te komen met een boek dat mijn vraag beantwoordde. Dat heeft me geholpen mijn identiteit te vinden. Hoewel ik geboren en getogen ben in Hengelo, was ik een buitenbeentje met mijn bruine huid. Als ik daarom weer eens wat naar m’n hoofd geslingerd kreeg, hield ik me staande met humor en relativering, dus met woorden.”
Hengelo-o-o
Als je intikt wat Jeffrey Spalburg allemaal doet of gedaan heeft, ga je spontaan hyperventileren. Hij is niet alleen cabaretier, stand-up comedian, (film) acteur, zanger, tekstschrijver voor theater en televisie, maar ook literaire talkshow host. Hij schreef en speelde de solotheatervoorstellingen ‘Brommers Kiek’n, Spiekerboks, Thuus en Baas en natuurlijk was er die grote hit, die heel Nederland kent: Hengelo-o-o.
Mounir Samuel
“Wat ik doe, is verhalen vertellen, of ik nu optreed of een tekst voor comedy, cabaret, een songtekst of een column maak. Of ik nog tijd heb om te lezen? Ja hoor, ik presenteer met romanschrijfster Christine Otten een literaire revue in Amsterdam en daar moet ik natuurlijk voor lezen. We hebben andere schrijvers te gast, zoals de publicist en politicoloog Mounir Samuel, die als vrouw werd geboren. Zijn boek ‘Liefde is een rebelse vogel’ is echt het mooiste wat ik de afgelopen tijd gelezen heb, een prachtig geschreven liefdesverhaal. Maar ook het boek ‘We hadden liefde, we hadden wapens’ van Christine Otten is een favoriet van mij. Om met die schrijvers over hun boeken te kunnen praten, is echt een kick. Soms noem je een zinnetje dat je extra heeft geraakt en dan komt het verhaal erachter los. Daardoor krijgt het heel veel body.”
Boek Schrijven
“Na vier avondvullende soloproducties, zit ik nu in de jazzvoorstelling Swingin’Harlem. Ik ben daarin gerold als cabaretier op een stand up achtige manier. Ik zing ook, veel nummers uit de Harlem renaissance, van o.a. Cab Calloway en teksten van mezelf. Maar ik wil ook de tijd nemen om een boek te schrijven. Dat zit al lang in mijn hoofd en dat wil eruit!”
“Toen mijn vader overleed, moesten wij, zijn vier kinderen, het ouderlijk huis leeghalen. Mijn moeder verhuisde met ons mee en zo zaten wij weekenden achter elkaar tussen de stapels boeken. Al die boeken gingen door onze handen en dat maakte zoveel herinneringen los. De boeken brachten ons bij elkaar. Het was en is voor mij een rijke bron om uit te putten.” ⬦
Na zijn zomerhit in 2013 met de videoclip ‘Hengelo-o-o’ is hij nu Jeffrey nu terug voor de première van, alweer zijn vierde theatervoorstelling, Baas.
Zit. Zit mooi.
Lach, want in deze harde tijden laat ik je lachen.
Hard lachen.
Als een Baas.
Na vier avondvullende voorstellingen, mag Jeffrey Spalburg zichzelf gerust een Baas noemen.
Maar zeg nou eerlijk: “Wie is er nog baas? Wie heeft het nog echt voor het zeggen?”
Als je eigen kinderen je de baas zijn en je je chef mag ‘jij en jouwen’?
Je iedereen mag uitfluiten en je middelvinger mag ophouden?
In BAAS zegt Jeffrey waar het op staat, zonder gemaar.
Of dat ook lukt? Je zal verbaasd staan.
Er zijn maar liefst twee premières gepland: Op zaterdagavond 6 december in het Rabotheater in (waar anders!) Hengelo. En dan vervolgens in Jeffrey’s hangplek Bijlmer Parktheater op maandagavond 15 december.
Jeffrey Spalburg heeft het eerste exemplaar van de Nijverbij in Hengelo ontvangen.Na zijn optreden tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Hengelo kreeg hij de onderscheiding opgespeld door burgemeester Schelberg. Onlangs heeft de gemeenteraad besloten een stadscompliment, de Nijverbij, toe te voegen aan de al bestaande stadspenning en het ereburgerschap. Spalburg kreeg het compliment omdat hij Hengelo op de kaart heeft gezet met het lied ‘Hengelo-o-o’. Burgemeester Schelberg heeft Spalburg daarom al eens de ambassadeur van Hengelo genoemd. Jeffrey zelf is vooral erg trots.
De videoclip van de single Hengelo-o-o van Jeffrey Spalburg (uit zijn voorstelling ‘Thuus’), is een echte hit! Het nummer is de hoogste nieuwe binnenkomer in de Single Top 100. En inmiddels gaat de clip richting de miljoen views op YouTube! De nationale media, waaronder 3 FM, RTL Boulevard en zelfs het NOS Journaal besteedden ook aandacht aan Hengelo-o-o. Ook de burgemeester van Hengelo is erg blij met het nummer. Een totaaloverzicht van alle media-uitingen staat op de website van het platenlabel JC Records. Check!
Op veler verzoek is hij er dan eindelijk; de clip van Jeffrey’s single ‘Hengelo-o-o‘. Het nummer komt uit zijn cabaretvoorstelling ‘Thuus‘. Naast Jeffrey is er een speciale rol weggelegd voor ‘mede pappi’ Jorgen Raymann. Ook Jasmine Sendar en cabaretier Thijs Kemperink zijn te zien in de clip. Download het nummer hierhier of hier.
Check:
De voorstelling Thuus is goed ontvangen! Onderstaand de vier-sterren recensie in de Theaterkrant en onder de afbeelding nog reviews van Tubantia, De Stentor, Stijlkoning (blog) en uit Suriname van De Ware Tijd.
Een tropische Tukker die het belang van zijn eigen geschiedenis onderstreept. Met roots in Suriname en Twenthe. De geschiedenis van Jeffrey Spalburg begint bij zijn vader die Suriname verlaat, in Hengelo gaat studeren en daar zijn vrouw vindt. Maar ook wordt zijn geschiedenis belichaamd door zijn wandkast met vinyl platen, zijn muzikale bagage.
Zijn voorstelling Thuus is niet anders dan vakkundig te noemen. Ze kent een enorme vaart en hoge dichtheid aan grappen, typetjes en beschouwingen. Over het Nederland van nu, en over het Suriname en Twente van toen. Tussen neus en lippen door brengt hij veelvuldig samples uit de tienduizend liedjes van zijn muziekverzameling. Altijd begeleid door ritmische heupbewegingen. Niet alles is om hard bij te lachen, maar zijn imitaties van ‘Amsterdamse vluchtelingen in Almere’ (de echte Amsterdammers die erheen verhuisd zijn) zijn goud. De Caballero-zonder-filterrokende mannen en de vrouwen met hun naam in goud aan de halskettinkjes boven twee zongerijpte tomaatjes. Naast een hoge dichtheid van grappen en samples zorgt ook zijn doortimmerde verhaal dat je aandacht geen moment verslapt.
Gelukkig is er soms ook even rust. Wanneer hij vertelt over zijn vader die in Suriname als jongetje van acht ‘s morgen om half zes opstaat om de eieren van zijn moeders (zijn vader was ‘weg’) kippen naar de markt te brengen en van de opbrengst eten te kopen voor het gezin. Tijdens die verhaaltjes zonder grappen of grollen, vallen zijn pleidooi voor geschiedenis en voor vaderschap samen. Het maakt niet uit waar je geboren bent, als je maar feeling houdt met je geboortegrond en als je er maar bent voor je kind.
‘Twente meets Suriname’ is de gezongen ode aan Hengelo, waarbij hij op een Caribische muziekdeun de ene helft van de zaal ‘HEN-GE-!’ laat zingen en de andere helft laat volgen met met ‘-LÔ-Ô-Ô!’ Hengelô-ô-ô is ook zijn voor de gelegenheid uitgebrachte ‘hitsingle’ of hoe dat nu ook mag heten, want ook hitsingles zijn geschiedenis.
Maar het verhaal gaat verder. En weer is er even verstilling wanneer hij vertelt over zijn eigen zoontje van anderhalf jaar dat hij meeneemt naar Suriname om het huis van opa te bezoeken. Zijn zoontje is geboren in Almere (de stad zonder geschiedenis) en zijn moeder is Dominicaanse. En zo gaat de geschiedenis door. Een toekomstige ‘hitsingle’ over Almere dient zich al aan.
In BROMMERS KIEK’N nemen we je mee terug. Ver terug.Terug naar de basis. Terug naar de ol’skool.
Jeffrey Spalburg was zijn tijd ver vooruit. Hij heeft nooit hoeven kiezen; Hij is Surinaams én Nederlands, muzikant én acteur, een local maar toch een buitenstaander. Aan de hand van hilarische voorbeelden, vertelt hij het verhaal over een jongen die opgroeit als outsider in het oosten van het land waarin bromfietsen, boeren en buitenlui de boventoon voeren. Vergeet je paspoort niet!
Zie hier de recensie van 8Weekly:
Het lijkt een dankbaar onderwerp onder beginnende cabaretiers: de persoonlijke levensloop tot nu toe. Jeffrey Spalburg is zo’n beginnende cabaretier die ons zijn levensverhaal vertelt. Een bijzondere, want Spalburg groeide als halfbloed op in het Twentse Hengelo.
Met een Nederlandse moeder en een Surinaamse vader in het Hengelo van de jaren tachtig was Jeffrey Spalburg een opvallende verschijning in het oosten des lands. Een buitenbeentje, iemand die onbedoeld opviel tussen de Overijsselse boeren. Er niet bij hoorde, maar er ook thuis was. Vanuit deze plattelandscultuur kijkt Spalburg naar de onderlinge tegenstellingen met de grote stad, maar ook zet hij de jaren tachtig tegenover het nu.
Nostalgie Vanuit het donker kijken twee woeste ogen je vervaarlijk aan. ‘Hiphop’ lijkt het codewoord, maar eenmaal ontdaan van muts en jas staat daar een innemende verteller. De transformatie van Surinaamse hiphopper naar boerenjongen is naadloos en wisselt constant tijdens de voorstelling. Beiden zijn verenigd in een persoon. Als jongen van de straat gaat Jeffrey Spalburg in Brommers Kiek’n geen moment over the top. Noem het boeren nuchterheid in een exotisch jasje. Spalburg brengt een verrassende cabaretshow met een nostalgische inslag. Hij neemt je mee naar de tachtiger jaren en laat aan de hand van een paar simpele voorbeelden zien of je tot de old school of de new school behoort. Vooral als je bent opgegroeid in de jaren tachtig zul je veel onderwerpen herkennen. Wie kent immers nog de Raider als voorloper van de Twix? Daarbij snijdt Spalburg ook een aantal maatschappijkritische onderwerpen aan. Zo wordt kritiek op de toeloop van grote groepen Polen naar ons land verpakt in een hilarische tekst op het kinderliedje “Witte zwanen, zwarte zwanen“.
Human beatbox Naast humoristische feitjes, waarbij het publiek wordt aangespoord mee terug te gaan in de tijd, weet Spalburg ook als human beatbox op te vallen. Alsof er een heuse muziekinstallatie op het podium staat voert hij de ene na de andere oude hit op. Een feest van herkenning voor het publiek. De ontmoeting van Spalburg, als dorpsneger, met stadsnegers in Amsterdam is daarbij een prachtige illustratie van boerse onbeholpenheid in de grote stad.
Jeffrey Spalburg vormde ooit een duo met Najib Amhali en schreef teksten voor Jörgen Raymann. Na de toneelschool werkte hij als acteur en als rapper. Sinds 2005 is Spalburg zich bezig gaan houden met stand-up comedy. Dit resulteert nu in zijn eerste cabaretprogramma Brommers Kiek’n.
Brommers Kiek’n draait om tegenstellingen en vooroordelen. Je krijgt een inkijkje in de wereld van het platteland, de wereld van de grote stad, de jaren tachtig en het nu. Dit alles verbeeld en verpakt in humoristische verhalen en gebracht door een zeer kleurrijke verschijning op het toneel.
Brommers Kiek’n is nog tot en met juni 2009 in het hele land te zien.
Foto: Els Franken
In BROMMERS KIEK’N nemen we je mee terug. Ver terug.Terug naar de basis. Terug naar de ol’skool.